We kennen al de mountainbike en de racefiets, maar hier is de nieuwste fietstrend: de gravelbike. Daarmee trotseer je elke ondergrond, van asfalt tot bospad en van kasseien tot karrenspoor.
JEROEN KREULE
Minutenlang probeert Laurens ten Dam (40), voormalig profwielrenner, uit te leggen wat zo gaaf is aan fietsen op een gravelbike: raggen over onverharde paden, met vrienden fietsen zonder dat ‘de neus steeds op die kilometerteller is gedrukt’, een spe- ciaalbiertje tijdens een tussenstop mét zakkie chips en een barbecue na afloop. Zo anders dan het wereldje van veel wielrenners: vroeg naar bed, bananen en gelletjes en zo hard mogelijk fietsen. ,,Kijk, ik heb een filmpje en foto’s van een tocht gisteren in Friesland, dan weet je wat ik bedoel.” Het filmpje, gemaakt met een drone, toont drie fietsers op een onverhard smal pad. Water links en rechts, Hollandse luchten, wuivend riet en in de verte een boerderij. Ten Dam voorop, z’n handen los op het stuur. Soms strekken de renners even de rug en kijken ze rustig om zich heen. Tijdens een tussenstop eet Ten Dam met fietsmaat Stefan een ijsje, zittend in de Kameleon: het bootje van Hielke en Sietse in Kameleondorp Terherne.
Avontuur
Ten Dam – achtste in de Ronde van Spanje (2012), negende in de Tour de France (2014) – had 180 kilometer fietsplezier in Friesland. Het merendeel ging over asfalt, maar grote stukken waren onverhard. Zonder gravelbike had hij een andere, saaiere route moeten fietsen. ,,We hadden een paar Friese aanhakers, jongens die de provincie goed kennen. Zelfs zij kwamen op plekken waar ze nooit waren geweest. Gravelen is avontuur, snap je? Weg van de gebaande paden. Je rijdt er zo mee het bos in. Nederland heeft prachtige plekken om te gravelen. De Veluwe, Drenthe, Noord- Brabant en Limburg. En Friesland, heb ik gisteren ontdekt.”
Is een gravelbike dan niet een marketingtruc van fietsfabrikanten? Om offroad te fietsen, zijn er mountainbikes. Of je legt dikke banden met grof profiel op je racefiets. Nee, zegt Ten Dam, tevens hoofdredacteur van wielerblad Bicycling. ,,Ik moet er niet aan denken om 180 kilometer op een mountainbike te zitten. Van het idee alleen al krijg ik last van mijn rug. Met een gravelbike kun je prima over asfalt rijden, met een mountainbike is dat niet leuk. En dikke banden passen niet onder een racefiets.”
Daarbij komt: een gravelbike is iets ‘luier’ gebouwd dan een racefiets. De balhoofdhoeken zijn minder steil waardoor het zadel relaxter zit, het frame is langer en de meeste gravelbikes hebben vering in zadel en/of stuur. Ook is het zadel minder hard en het stuur iets breder. Daardoor zit je iets meer rechtop, in plaats van met je tong op het asfalt. ,,Als ik nog maar één fiets mag hebben in mijn leven, dan kies ik voor een gravelbike.”
Kopen of huren?
Van Canyon, Cervélo en Cube tot Specialized, Sensa en Stevens: alle bekende fietsmerken hebben inmiddels gravelbikes in het assortiment.
Prijzen variëren van 800 tot 10.000 euro, afhankelijk van materiaal, vering en type versnelling. De vraag is groot, sommige fabrikanten hebben levertijden van zes maanden of langer.
Huren
Huren kan op verschillende plekken in Nederland, vanaf 35 euro per dag. Bij No Limits Biking bijvoorbeeld, in Berg en Dal bij Nijmegen. Gravelbike- Rental in Hilversum verhuurt ze ook, net als De Mastworp in Uden. Wie in Limburg wil gravelen, kan een fiets huren bij het Shimano Experience Center in Valkenburg. Kosten: 26,95 euro, inclusief koffie en vlaai.
Waar kun je gravelen?a Limburg is hét gravel-walhalla, zegt Christiaan Warger van gravelrides.cc. Op zijn site staan honderd routes. De mooiste is volgens hem een tocht van 80 kilometer met pittige klimmetjes in het Geuldal, start en finish in Banholt. Routes variëren van 30 kilometer bij Lage Vuursche tot Veluwe200, een rit van 200 kilometer.
Let op
Bij fietsen over onverharde wegen heb je te maken met meerdere grondeigenaren, zoals natuurorganisaties en particulieren. Soms veranderen regels waardoor paden ineens verboden terrein zijn voor fietsers. Ook zijn de regels niet altijd duidelijk. Warger: ,,We maken de routes met zorg, blijf alert en houd je aan de regels, zodat de natuur ook voor fietsers toegankelijk blijft.”
bron: AD 03 april 2021
